Jak uprawiać pomidory w gruncie?

Pomidory należące do rodziny psiankowatych występują w około 10 000 odmianach i kolorach od różu do fioletu, od żółtego do białego, a nawet czarnego. Pomidory są często klasyfikowane jako karłowe lub wysokopienne, ważne jest, aby znać różnicę przy podejmowaniu decyzji, które będziemy uprawiać.

Pomidory karłowe: Odmiany pomidorów karłowych po wytworzeniu odpowiedniej ilości kwiatów, przestają rosnąć i skupiają się na wiązaniu i dojrzewaniu owoców. Zazwyczaj dorastają maksymalnie do 70 cm wysokości, co czyni je idealnymi dla ogrodników o ograniczonej przestrzeni.

Pomidory wysokopienne: Jeśli posiadamy dużo miejsca, możemy rozważyć uprawę wysokopiennych odmian. Ponieważ są to odmiany pnące, będą potrzebować podpór takich jak pergole lub paliki, bądź sznurki. Odmiana ta rośnie nieprzerwanie do samych przymrozków, zdarza się, że dorasta nawet do 2-3 m wysokości.

Odmiany pomidorów

Jest wiele odmian pomidorów: pomidory koktajlowe, pomidory malinowe, bawole serca, daktylowe, podłużne, paprykowe, gargamele itd. Małe i łatwe w uprawie pomidorki koktajlowe polecane są dla początkujących ogrodników. Ze względu na swoją słodycz pomidory podłużne (rzymskie, śliwkowe) idealnie nadają się na koncentraty pomidorowe lub sosy. Gargamele są duże i jędrne, dobrze trzymają się pokrojone w plastry, co czyni je idealnymi do kanapek i burgerów.

 
Warunki uprawy pomidorów

Pomidory to rośliny ciepłolubne, które są uprawiane późną wiosną lub wczesnym latem.

Czas: Pomidory nie będą rosły w temperaturach poniżej 10°C, więc wsadzamy je do gruntu od połowy maja, gdy mamy pewność, że nie wystąpią już żadne przymrozki. Rozsadę pomidorów można przygotować wcześniej, najczęściej robi się to od początku marca. Idealna temperatura do uprawy pomidorów to 21-27°C.

Miejsce: Pomidory można uprawiać w gruncie, pod osłonami, w donicach lub w podwyższonych grządkach. Zaleca się uprawę w wysokich skrzyniach ogrodowych, ponieważ pozwalają one kontrolować jakość gleby i utrzymywać względnie stałą temperaturę podczas zmieniających się pór roku i wahań temperatury. Gleba w skrzyniach szybciej się nagrzewa, co jest szczególnie korzystne dla pomidorów.

Najlepsza gleba pod uprawę pomidorów powinna być żyzna, piaszczysto gliniasta, dobrze przepuszczalna i bogata w materię organiczną, o pH 5,5-6,5. Pomidory tolerują również inne typy gleb z wyjątkiem gliny. Jeśli występuje problem z drenażem, gleba jest słaba, piaszczysta, żwirowa, warto rozważyć uprawę pomidorów w betonowych podwyższonych warzywnikach ogrodowych, które mają co najmniej 30 cm wysokości. Warzywniki powinny być umiejscowione w miejscu, w którym pomidory będą otrzymywać bezpośrednie światło słoneczne przez co najmniej sześć godzin.

W przypadku pomidorów ważne jest rozważenie odstępów. Pomidory wysokie należy sadzić w odległości 50 cm od siebie, natomiast karłowe odmiany można uprawiać bliżej, w odległości około 40 cm od siebie. Dobrymi roślinami towarzyszącymi dla pomidorów są aksamitki, bazylia, selery i cebula. Pomidory nie powinny być sadzone obok ziemniaków, ogórków i buraków.

 
Jak sadzić pomidory?

Pomidory na rozsadę wysiewa się do pojemników lub doniczek na głębokości 1 cm. Należy pamiętać o regularnym podlewaniu. Niektórzy decydują się również na doświetlanie młodych siewek światłami LED do upraw lub stosują maty grzewcze, aby rośliny szybciej rosły. Na tym etapie nawożenie nie jest wymagane. Warto poczekać aż sadzonki będą miały po 2-3 liście, zanim zastosujemy jakiekolwiek nawozy.

Sadzonki przesadza się, gdy minie ryzyko mrozu, a gleba osiągnie 16°C. Przed przesadzeniem młode sadzonki należy hartować, czyli stopniowo wystawiać je na zewnątrz. Sadzonkę umieszcza się w gruncie na tyle głęboko, aby dolne liście znajdowały się tuż nad powierzchnią gleby, po czym należy je obficie podlać.

Pielęgnacja pomidorów

Aby zatrzymać wilgoć i stłumić chwasty, wielu ogrodników ściółkuje glebę słomą lub trawą. W momencie, gdy dopiero posadziliśmy pomidory i gleba ma odpowiedni poziom azotu, powinno unikać się nawozów zawierających ten składnik, ponieważ może to spowodować przyrost liści oraz opóźnić kwitnienie i owocowanie. Kilka tygodni po posadzeniu można co dwa tygodnie stosować nawóz o wysokiej zawartości azotu, np. gnojówkę z pokrzywy.

Pomidory czerpią korzyści z obfitego podlewania Rośliny te najlepiej podlewać wcześnie rano i strumień kierować bezpośrednio w podłoże, aby zapewnić odpowiednią wilgotność i uniknąć chorób grzybowych.

Warto obrywać boczne pędy pomidorów tzw. wilki, które pojawiają się między główną łodygą a gałązką. Poprawi to cyrkulację powietrza i spowoduje, że owoce będą większe. Jeśli roślina nie produkuje kwiatów, oznaczać to może, że dociera do niej za mało światła słonecznego lub nie ma odpowiedniej ilości wody. Jeśli pomidory wytwarzają kwiaty, ale nie produkują owoców, może to być spowodowane powyższymi czynnikami lub zbyt niską lub wysoką temperaturą. Przyczyną może być również brak zapylaczy.

Szkodniki pomidorów

Pomidory są podatne na kilka szkodników owadzich, w tym mszyce, nicienie i mączliki. Aby się ich pozbyć, można zastosować naturalne metody takie jak sadzenie w bliskiej odległości aksamitek, wykonywanie oprysków gnojówką z pokrzyw. Powinniśmy ograniczyć stosowanie środków owadobójczych, które mogą zabić również pożyteczne owady, chyba że ilość szkodników jest bardzo duża i ciężko pozbyć się ich domowymi sposobami. Pamiętajmy by opryski wykonywać w bezwietrzną pogodę, najlepiej późnym wieczorem.

Pomidory są również podatne na choroby grzybowe, dlatego dobrze jest rozważyć uprawę  odmian odpornych na choroby i nie sadzić ich w tym samym miejscu przez co najmniej 3 lata. Sucha zgnilizna wierzchołkowa pomidorów jest spowodowana niedoborem wapnia, objawia się ciemnymi plamami na owocach. Gdy choroba się rozwinie, musimy wyrzucić chore owoce i skupić się na zapobieganiu rozprzestrzeniania się zgnilizny. Najczęstszą przyczyną wystąpienia choroby jest niewystarczająca ilość wody i wysoka temperatura.

Innym problemem jest zaraza ziemniaczana, która początkowo pojawia się na liściach w postaci małych, ciemnych plam, jednak główne objawy występują na owocach. Aby uniknąć problemów z tą chorobą grzybową, należy unikać gęstego sadzenia, poprawić przepływ powietrza odrywając dolne liście i stale obserwować rośliny, w przypadku gdy choroba się pojawi, zacząć stosować środki ochrony roślin.

Jak zbierać i przechowywać pomidory?

Pomidory można zbierać pod koniec sezonu wegetacyjnego, zwykle późnym latem. Niektórzy ogrodnicy wolą pomidory dojrzałe, inni decydują się na zbieranie ich, gdy są w połowie dojrzałe i mają jasnopomarańczowy lub różowy kolor. Powodem wcześniejszego zbierania pomidorów jest to, że są mniej podatne na pękanie. Jednak gdy temperatura spadnie poniżej 7°C, powinno się zebrać wszystkie pozostałe pomidory, niezależnie od koloru.

Pomidory przechowuje się w chłodnym, zacienionym miejscu z dobrą cyrkulacją powietrza, tak aby powoli dojrzewały. Nie powinno się umieszczać ich w lodówce, ponieważ zatrzymuje to proces dojrzewania.